De arbeidsmarktkrapte in de kinderopvang in Noord-Brabant gaat de komende jaren naar verwachting verder toenemen. Omdat kinderopvang een belangrijke voorwaarde is voor de beschikbaarheid van ouders op de arbeidsmarkt, heeft het personeelstekort in de kinderopvang ook gevolgen voor andere sectoren. UWV helpt werkgevers daarom bij het aanpakken van hun personeelstekorten door middel van zij-instroom.
 

“De afgelopen drie jaar nam het tekort aan personeel in de kinderopvang sterk toe. Vooral de schaarste aan (pedagogisch) medewerkers kinderopvang is een punt van zorg. Volgens de spanningsindicator arbeidsmarkt van UWV waren er begin dit jaar in Noord-Brabant ruim negen vacatures beschikbaar voor iedere (pedagogisch) medewerker kinderopvang die bij UWV ingeschreven stond en direct inzetbaar was”, vertelt Marjon van Delft, arbeidsmarktadviseur bij UWV.

Aan het begin van dit jaar stonden er in de provincie Noord-Brabant ruim 700 vacatures open voor (pedagogisch) medewerker kinderopvang. Uit een peiling onder kinderopvangorganisaties in Nederland (maart 2023) blijkt dat vooral het hoge ziekteverzuim en het beperkte aanbod van geschikte kandidaten oorzaak zijn van het personeelstekort. Door de tekorten neemt de werkdruk toe, stijgt het ziekteverzuim verder en daalt de werktevredenheid onder medewerkers. Het risico dat pedagogisch medewerkers de sector verlaten neemt toe.Tegelijkertijd wordt verwacht dat de vraag naar kinderopvang de komende jaren zal groeien. Dit komt enerzijds door een verwachte toename van het aantal geboortes en anderzijds door de plannen om kinderopvang over een aantal jaar nagenoeg volledig te vergoeden voor werkende ouders.

Het tekort in de kinderopvang heeft gevolgen voor het personeelsaanbod in andere sectoren. Kinderopvang is namelijk een belangrijke randvoorwaarde voor de beschikbaarheid van ouders op de arbeidsmarkt. Beschikbaarheid van voldoende personeel is nu en in de toekomst erg belangrijk. De kinderopvang biedt mooie kansen voor zij-instroom van werkzoekenden die willen overstappen naar een andere sector of een ander beroep. Van juli 2021 tot en met juli 2022 bestond de top 5 van WW’ers die overstapten naar het beroep van (pedagogisch) medewerker kinderopvang uit activiteiten- en groepsbegeleider, verkoopmedewerker detailhandel, kelner en barpersoneel, receptionist/telefonist en verzorgende. De campagne gericht op zij-instroom ‘Kinderopvang dankzij jou’ werpt zijn vruchten af. In 2022 begonnen 15.000 medewerkers in de branche en waren 2 op de 5 nieuwe medewerkers zij-instromer. Aandachtspunt bij het opleiden van nieuwe medewerkers in de kinderopvang is de begeleiding die nodig is op de werkvloer, waar de werkdruk vaak al heel hoog is.

In West-Brabant is UWV als onderdeel van het WerkgeversServicepunt een zij-instroomtraject met Kober kinderopvang aangegaan. In totaal zijn 80 zij-instromers bij Kober begonnen als groepshulp, een nieuw gecreëerde functie die is ontwikkeld om pedagogisch medewerkers te ondersteunen. Daardoor daalt de werkdruk en het ziekteverzuim van deze pedagogisch medewerkers. Bovendien krijgen de groepshulpen de kans om zelf door te groeien tot pedagogisch medewerker. Dat is een kans die Monique Huijbregts, voorheen receptioniste, met beide handen heeft aangegrepen. Zij is bij Kober gestart als groepshulp en is inmiddels pedagogisch medewerker in opleiding.

Naast het stimuleren van de zij-instroom worden er ook andere creatieve ideeën in de praktijk gebracht. Voorbeelden van projecten zijn onder andere het verhogen van de deeltijdfactor (in de kinderopvang werkt men met contracten van gemiddeld 25 uur per week) en het begeleiden van zij-instromers bij het houden van balans tussen de privé-situatie en het werken/leren. In de UWV-publicatie "Personeelstekorten aanpakken: 34 oplossingen voor werkgever" zijn meerdere oplossingen te vinden voor vermindering van tekorten in de kinderopvang. Uiteraard blijft het maatwerk en staat het WerkgeversServicepunt klaar om te ondersteunen.

In april 2023 werden er in Noord-Brabant 23.918 WW-uitkeringen verstrekt, een daling van 0,4% ten opzichte van de maand ervoor. In vergelijking met april 2022 daalde het totaal aantal verstrekte WW-uitkeringen in Noord-Brabant met 10,9%. In Nederland daalde het aantal WW-uitkeringen de afgelopen maand met 1,2%. De afgelopen maand daalde het aantal WW-uitkeringen in Noord-Brabant het sterkst bij de agrarische en de technische beroepen.

Bron: UWV