UWV Nieuwsflits arbeidsmarkt Noord-Brabant (november 2023)

21-12-2023

Lerarentekort loopt verder op in Noord-Brabant

 

De arbeidsmarkt koelt af in verschillende sectoren, maar niet in het onderwijs. Het lerarentekort blijft groeien. Naast een tekort in het primair onderwijs en het voortgezet onderwijs, is er sinds enkele jaren ook een tekort aan docenten in het middelbaar beroepsonderwijs. Als het aantal leerlingen op termijn weer gaat stijgen, wordt het tekort nog groter. In Noord-Brabant waren er in het derde kwartaal van 2023 voor iedere werkzoekende met wensberoep leerkracht basisonderwijs ruim vier vacatures beschikbaar.

Oorzaken tekorten

Het onderwijs kampt al gedurende lange tijd met een tekort aan leraren. In het primair onderwijs bestaan er al jaren lerarentekorten. Deze zijn inmiddels verspreid over het gehele land. Ook in het voorgezet onderwijs is de vraag naar docenten talen en exacte vakken groot. Sinds enkele jaren is er ook sprake van een krappe arbeidsmarkt voor docenten in het mbo, zo blijkt uit de UWV spanningsindicator. De huidige personeelstekorten worden veroorzaakt door drie trends:
De effecten van een vergrijsde lerarenpopulatie. De afgelopen 10 jaar heeft een grote groep leraren de pensioengerechtigde leeftijd bereikt met uitstroom tot gevolg. Hierdoor steeg het aantal vacatures sterk.
- Onvoldoende aanwas. De PABO wordt steeds populairder, maar kan de vraag naar nieuwe leerkrachten niet bijbenen. Bovendien daalt het aantal studenten die een eerste en tweedegraads docentenopleiding volgen.
Uitval startende leraren. Startende leraren verlaten het onderwijs vaak weer snel. Ondanks de aandacht die er de afgelopen jaren veel aandacht geweest is voor de kwaliteit van de begeleiding van startende leerkrachten in het primair en voortgezet onderwijs is de uitval en het verloop niet gering. Veel leraren ervaren een hoge mate van stress en werkdruk en dit kan leiden tot burn-out gerelateerde klachten en uitval.

Groot tekort aan leerkrachten primair onderwijs in Noord-Brabant

In het derde kwartaal van 2023 stonden er in de provincie Noord-Brabant ruim vier vacatures open voor iedere direct beschikbare werkzoekende met wensberoep leerkracht basisonderwijs, blijkt uit de spanningsindicator van het UWV. In het derde kwartaal van 2023 stonden er in Noord-Brabant 300 vacatures open in het primaire onderwijs.

Ook tekorten in voorgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs

Er zijn ook grote tekorten aan docenten in het voorgezet onderwijs. Volgens de spanningsindicator van UWV zijn de vakken met de grootste krapte in Noord-Brabant:
- Talen, en dan vooral klassieke talen, Nederlands, Duits, Frans, Spaans en Engels.
- Exacte vakken, en dan met name biologie, wis-, natuur- en scheikunde en informatica. Tevens is er sprake van een krappe arbeidsmarkt voor docenten economie en maatschappijleer. Ook docenten geschiedenis en aardrijkskunde komen krap uit de UWV spanningsindicator. Centerdata verwacht dat de tekorten aan docenten die nu al groot zijn in specifieke exacte vakken en talen, alleen maar verder zullen stijgen tot aan 2032. Het gaat dan met name om informatica, natuur-, wis- en scheikunde, Duits, Frans en klassieke talen.

Tekorten beroepsonderwijs

In het mbo zijn de tekorten aan docenten groot en tevens groeiende, maar wel minder nijpend dan in het primair en voorgezet onderwijs. Onderzoek van onder meer Centerdata laat zien dat de tekorten aan docenten voor algemene vakken in het mbo (avo-vakken) overeenkomen met de tekortvakken in het voortgezet onderwijs. Denk aan docenten talen (bijvoorbeeld Nederlands) en exacte vakken (bijvoorbeeld wiskunde en informatica/ict). Daarnaast ligt het voor de hand dat de tekorten aan mbo-docenten overeenkomen met de segmenten in de arbeidsmarkt waar er sowieso vakkrachten tekort zijn. Zo zijn er tekorten aan beroepsgerichte docenten op gebied van techniek, ICT en verpleegkunde/verzorging.
Centerdata verwacht dat de tekorten aan docenten in het middelbaar beroepsonderwijs tussen 2024 en 2027 op zijn hoogst zijn en vermoedelijk daarna (iets) afnemen.

Ontwikkeling WW-uitkeringen

In november 2023 werden er in Noord-Brabant 24.591 WW-uitkeringen verstrekt, een stijging van 2,1% ten opzichte van de maand ervoor. In aantallen was de stijging het hoogst in de sectoren detailhandel en vervoer & logistiek. Op jaarbasis steeg het totaal aantal verstrekte WW-uitkeringen in Noord-Brabant met 11,2%. In Nederland steeg het aantal het WW-uitkeringen de afgelopen maand met 2,9% en op jaarbasis met 10,6%.

Bron: UWV

Actief in Werk is een gespecialiseerd bureau actief op het gebied van re-integratie, outplacement en loopbaancoaching. Wij zijn actief in de regio’s Breda, Den Bosch, Eindhoven en Tilburg.