Om de klimaatambities van het kabinet te realiseren zijn veel extra arbeidskrachten nodig. Vakmensen waar op de huidige arbeidsmarkt al jaren een structureel tekort aan is. Waar afgelopen maanden sprake was van een afname van het aantal WW-uitkeringen, is dit aantal in september 2022 echter min of meer gelijk gebleven (23.554 WW-uitkeringen in provincie Noord-Brabant). Voor werkzoekenden staan er vanuit UWV verschillende diensten klaar, zoals omscholingstrajecten. Die dienstverlening is gericht op duurzame uitstroom naar beroepen die de komende jaren kansrijk zijn, zoals klimaatbanen.

Nederland staat voor een grote opgave om de CO2-uitstoot sterk te verminderen. Een belangrijke afspraak in de Klimaattafel Energiesysteem is dat er meer schone stroom opgewekt en gebruikt moet worden. Daarom wordt volop ingezet op de opwekking van duurzame stroom door zonnepanelen en windturbines. Deze energietransitie vergt een nieuw energiesysteem waarin de energie-infrastructuur wordt aangepast en uitgebreid. Beroepen die hiervoor nodig zijn, zijn vaak (elektro)technisch van aard, zowel in de uitvoering, als voorbereiding en afronding van de projecten. Daarnaast zijn er projectleiders, engineers, werkvoorbereiders, uitvoerders en tekenaars nodig. Ook spelen ICT’ers en overheidsfunctionarissen een belangrijke rol.

Al langere tijd is er in Noord-Brabant een tekort aan technische vakmensen en door de aankomende veranderingen blijft de vraag naar technische vakmensen onverminderd groot. UWV brengt met de factsheet Klimaatbanen Energiesysteem in kaart om welke beroepen en werkzaamheden het precies gaat, en welke kennis en competenties ervoor nodig zijn. Het aantal vacatures voor deze profielen is de afgelopen jaren fors gestegen. In het tweede kwartaal 2022 is het aantal openstaande vacatures in energiesysteemberoepen met 8.100 hoger dan ooit. Dat is bijna een verdubbeling ten opzichte van het eerste kwartaal 2020. De afgelopen twee jaar liep de spanning op de arbeidsmarkt voor de relevante beroepen op. Zo laat de spanningsindicator in Noord-Brabant al een tijdlang een zeer krappe arbeidsmarkt zien.

De meeste vacatures staan open voor ontwerpers, architecten en analisten ICT-systemen. In het tweede kwartaal van 2022 stonden er voor deze laatste groep ruim 900 vacatures open. Voor werkvoorbereiders en calculators bouw en installatietechniek waren ruim 600 openstaande vacatures in Noord-Brabant.

01. Ontwerpers en analisten ICT-systemen: 900 vacatures.

02. Werkvoorbereiders en calculators bouw en installatietechniek: 600 vacatures.

03. Elektriciens en monteurs elektrische bedrijfsinstallaties: 600 vacatures.

04. Loodgieters, Installateurs gas/water/loodgieter: 500 vacatures.

05. Medewerkers technische dienst (elektrotechnisch): 400 vacatures.

06. Programmeurs internet: 400 vacatures.

07. Applicatieprogrammeurs: 400 vacatures.

08. Tekenaars en constructeurs bouwkunde: 300 vacatures.

09. Assemblagemonteurs werktuigbouw: 300 vacatures.

10. Netwerkspecialisten: 300 vacatures.

De komende jaren is nog veel werk te verzetten om de energietransitie te realiseren. Bovendien zal er sprake zijn van vervangingsvraag, bijvoorbeeld omdat huidig personeel de pensioensgerechtigde leeftijd bereikt. Er liggen dus goede kansen op werk voor mensen die zich willen omscholen in deze richting. 
In het algemeen gelden vaak de volgende eisen om succesvol te kunnen instromen als zij-instromer:

- Gevoel en interesse voor techniek

- Handig

- Veiligheidsbewustzijn

- Geen belemmeringen om fysiek werk te doen

- Vaak ook: geen hoogtevrees

- Gemotiveerd om te leren

- Rijbewijs

- Sociaal vaardig: samenwerken met collega’s, omgaan met klanten

UWV heeft ook een actieve rol in het omscholen van mensen naar een klimaatberoep met goede baankansen. Zo is er veel contact met bedrijven in de installatiebranche. Door de goede relatie kunnen er altijd kandidaten vrijblijvend worden voorgesteld die zich willen omscholen tot een baan in de installatiebranche. Dit is in samenwerking met Wij Techniek (O7O fonds Installatiebranche) en diverse opleiders in West-Brabant. Er zijn verschillende kandidaten die starten met een traject tot monteur van zonnepanelen, warmtepompen, elektrische laadpalen en slimme meters. Er wordt nu gekeken of het mogelijk is om in de regio isolatiemonteurs en ventilatiemonteurs op te leiden. Verder faciliteert UWV in Midden- en Oost-Brabant het omscholingstraject naar EnergiePrestatie-adviseur woningen (EPW). In samenwerking met partner “Onze Joost” worden kandidaten met beperkte kennis van bouwkunde en installatietechniek klaargestoomd voor het werk als EP-W adviseur. Na het behalen van het diploma kan de kandidaat direct aan de slag. Bijvoorbeeld met het uitgeven van energielabels en adviseren over energiebesparende maatregelen in de woning.

Bron: UWV